Klasik kispet üretiminin sayılı ustalarından Edirneli Adem Kayın, geleneğin korunması için verdiği uğraşta en büyük dayanağı eşinden görüyor. Kispet imalinde duayen olan Bigalı İrfan Şahin’den 10 yıl evvel “pehlivan pantolonu” da denilen kispet imalini öğrenen Adem Kayın, Türkiye’de klasik kispet yapan sayılı ustalar ortasında gösteriliyor.
GÜREŞLER YAKLAŞINCA İŞ YOĞUNLUĞU ARTTI
Devecihan Kültür Merkezindeki atölyesinde üretimine yıl uzunluğu devam eden Adem ustanın Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nin yaklaşmasıyla iş yoğunluğu daha da arttı. Kispetin kasnak, hazne ve paça kısımlarını Adem usta üretirken kalıp ve kesim süreçlerinde de el sanatları öğretmeni eşi Heves Kayın yardımcı oluyor. Deri, karı kocanın elinde bıçkı ve muşta üzere aletler kullanılarak 3 günde kispet haline geliyor.
“YAĞLI GÜREŞİN OLMAZSA OLMAZI”
Adem Kayın, kispeti dünyada bireye özel üretilmiş en sağlam kıyafet olarak tanımladı. Kispetin pehlivanın tek yoldaşı olduğunu söz eden Kayın, “Kispet yağlı güreşin olmazsa olmazı, pehlivanın çayırda güvendiği tek nesne diyebiliriz.” dedi.
HEM KLASİK HEM DE AKADEMİK ÇALIŞMA
Kendisinin İrfan Şahin üzere bir ustadan eğitim de almasıyla bu işte güzel bir pozisyona geldiğini eşinin de bu yolda muvaffakiyetle yürüdüğünü vurgulayan Kayın şunları kaydetti:
“Geçmiş kültürü bugüne taşımak, bugünü geleceğe taşımak ana gayemiz. Kaybolmaya yüz tutmuş bir sanatı hem yaparak hem de kaynak oluşturmak için uğraş sarf ediyoruz. Eşim yüksek lisans tezini kispet üzerine yazdı. Artık kitap çalışmamız var. Kitabımız çok ayrıntılı olacak. Deri seçiminden pehlivanın ölçüsüne, kalıp çıkarmadan dikimine kadar her şeyi içerecek. Kispetin bir kitabı olmasını istiyoruz. Bir deri ustası bu kitabı okuyup incelediğinde kispet yapabilsin istiyoruz.”
“200 YILDIR GELENEKLERİ SÜRDÜRÜYORUZ”
Kayın, ustasından öğrendiği klasik teknikleri sürdürdüğünü lisana getirdi. Pehlivanın yol arkadaşı kispetin değerine değinen Kayın şöyle devam etti:
“200 yıldır tıpkı gelenekleri sürdürüyoruz. Türkiye Güreş Federasyonu esasen buna bir kural getirdi ve kispetin standart olması gerektiğini belirtti. Güreşçilerin kispetleri açısından eşit olması gerekiyor. Herkese güçlü, güçlü ve direnci yüksek kispetler yapıyoruz. Kispet dana derisinden yapılıyor. Kasnak kısmını güçlü olması için en az üç kat deriden yapıyoruz, bazen 7-8 kat kullandığımız oluyor. Üzerine süslemeler yapıyoruz. Paça kısımlarının dirsek kısmına kadar kısmını rakibin kolay tutmaması için sertleştiriyoruz. Hazne kısmını de pehlivanın rahatlığı açısından yumuşak biçimde yapıyoruz.”
BİRÇOK BASAMAKTA EŞİNE YARDIMCI OLUYOR
Heves Kayın da kispet ustası eşine yardımcı olarak klasik yolu öğrendiğini söyledi. Kispet üretiminin incelik istediğini belirten Kayın, “Kendi çalışmalarım el dikişi üzerine olduğu için güç konusunda bir zahmetim yok. Lakin kispet dikişi güç, yeri geldiğinde 7 kat dikiş dikiyorsunuz. Süsleme etabında, kesim etabında ve dizaynlarda eşime yardım ediyorum.” diye konuştu.
Kayın, kispet üzerine yüksek lisans çalışması yaparak akademik manada da çalıştığını söz etti.